Beck trở nên nổi tiếng vào năm 1965 với tư cách là người thay thế Eric Clapton trong The Yardbirds - theo lời giới thiệu của Jimmy Page. Ba người chơi đó đã tạo thành nền tảng của phong trào nhạc blues ở Anh, về cơ bản đã trở thành nền tảng của rock guitar. Nhưng cả Page và Clapton đều thừa nhận rằng Beck bằng cách nào đó đã chiếm thế thượng phong, Clapton sau đó gọi Beck là “cầm thủ độc đáo nhất thế giới”.

20 tháng ngắn ngủi của Beck trong The Yardbirds từ tháng 3 năm 1965 đến tháng 11 năm 1966 đã mang lại phần lớn trong số 40 bản hit hàng đầu của nhóm. Anh ấy đã xuất hiện trong album phòng thu đầu tay For Your Love, mặc dù Clapton chịu trách nhiệm về phần lớn công việc guitar, và vào thời điểm phần tiếp theo của nó ra mắt vào cuối năm 65, tình thế đã thay đổi, Beck xuất hiện trên nhiều bản nhạc hơn người tiền nhiệm của anh ấy, người đến thời điểm này đã rời ban nhạc. 

Beck's Bolero, tác phẩm mà sau này anh ấy tuyên bố là đồng sáng tác với Page, có một số tác phẩm được đánh giá cao nhất của Jeff từ những giai điệu cao vút, cũng như một số đoạn riff heavy metal đã định hình trước những gì Page sẽ tạo ra với album Led Zeppelin I vào năm 1969.

Những điểm nổi bật khác trong giai đoạn này trong sự nghiệp của Beck bao gồm hai bài hát khác từ Truth gồm Shapes Of Things , một bản làm lại từ The Yardbirds, với những đoạn lead đáng kinh ngạc và một phiên bản tuyệt vời, thấm đẫm chất blues tiêu chuẩn của Willie Dixon trong I Ain’t Superstitious. Và từ The Jeff Beck Group năm 1972, bản giao hưởng sáu dây đầy nước mắt đã được nghe từ Definitely Maybe và, có lẽ đáng chú ý nhất trong tất cả, phong cách thử nghiệm hơn ở phần đầu của Going Down - một bản blues G-minor dài gần bảy phút đã chứng kiến anh ta tuyên chiến với thanh whammy của mình theo những cách mê hoặc nhất.

Một số người thậm chí có thể nói tác phẩm guitar gợi nhớ đến Jimi Hendrix, và Hendrix là một người đánh giá cao Beck, đến mức anh ấy đã mượn một đoạn riff từ Rice Pudding của Jeff Beck Group cho bài hát In From The Storm từ Cry Of Love , album mà anh ấy đang thực hiện trong những tuần trước khi anh ấy qua đời vào tháng 9 năm 1970.

Trong một trong những cuộc phỏng vấn cuối cùng của Beck, khi được hỏi về sự kính trọng của Hendrix đối với ông ấy, Beck nói: “Tôi có thể chết trong hạnh phúc.” 

Bởi vì metal là một thể loại âm nhạc phức tạp hơn nhiều người nghĩ, người hâm mộ thể loại nhạc này cũng đa dạng không kém, và họ cũng khác với những khuôn mẫu mà đại chúng áp đặt cho họ. Những người yêu thích metal gần như ở khắp mọi nơi trên hành tinh này: 145 quốc gia có ít nhất một ban nhạc metal còn hoạt động trong năm 2021.

P/S: Tấm ảnh trên thể hiện số ban nhạc metal đang hoạt động trên 100.000 dân ở một số quốc gia: các quốc gia phát triển như Phần Lan, Iceland, Thụy Điển có số lượng ban metal nhiều nhất. Dữ liệu từ Encyclopaedia Metallum + The Metal Map.

Và trái với suy nghĩ của nhiều người, không phải metalheads nào cũng giống như những người Viking to con bặm trợn. Laina Dawes, một nhà dân tộc học, hiểu được tại sao những người Mỹ da đen trẻ tuổi lại có xu hướng bị thu hút bơi âm nhạc cường độ cao. Punk, powerviolence, grindcore, và các thể loại khác được biết đến với tính chính trị rõ ràng là một nơi để giải tỏa và bày tỏ cảm xúc dồn nén mang tính cá nhân và hệ thống.

Từ thập kỷ 70 đến đầu những năm 90, rap đáp ứng được nhu cầu đó. Rap vào thời điểm đó cực đoan hơn so với bây giờ, và đó là nơi mà những người da đen trẻ có thể giải tỏa và nói lên được sự tức giận nội tâm. Nhưng nghiên cứu của Dawes cho thấy rằng những bài rap hiện đại với âm thanh sáng sủa (không thô ráp như lúc trước) và lời nhạc tập trung vào nhiều chủ đề hơn, làm cho rap không còn sức hấp dẫn đối với người trẻ như xưa. Theo Dawes thì vào thởi điểm hiện tại, heavy metal có thể là một thể loại nhạc tốt hơn để những người trẻ đạt được những điều vừa nói ở trên.

Cho dù ngày càng có nhiều bằng chứng tích cực về metal nhưng cha mẹ và thầy cô chỉ nghĩ về những người yêu thích metal như những người nuôi dưỡng và thể hiện bạo lực. Chính vì điều này, các nhà nghiên cứu từ nhiều ngành khác nhau đã chú ý rất nhiều đến cách mà metal có thể ảnh hưởng lên tâm trí. Họ tìm hiểu về tính cách của các metalhead, hỏi về xu hướng tự làm hại bản thân và bạo lực, và rủi ro chấn thương đầu liên quan đến việc lắc đầu (headbanging).

P/s: Hình ảnh minh họa về cách lắc đầu đúng.

Các metalhead có những điểm chung, nhưng không giống như người ngoại đạo nghĩ. Theo một nghiên cứu năm 2013 của Đại học Westminster và Đại học HELP ở Malaysia, những người này quan tâm đến việc được người khác xem như là “độc đáo” so với người bình thường. Năm 2015, các nhà tâm lý học ở Đại học Stanford và Cambridge cho rằng những người với tính cách thích “hệ thống hóa” (thường thích phân tích sự vật sự việc và tìm kiếm các mô hình) thích nghe nhạc mạnh hơn và không thích nghe những thể loại “mềm yếu” hơn. Năm 2010, các nhà tâm lý học ở Đại học Heriot-Watt, Scotland, nhận ra rằng headbangers bị thu hút bởi sân khấu, một sở thích mà họ có chung với những người yêu thích nhạc cổ điển. Thứ duy nhất phân biệt các nhóm là tuổi tác: những người trẻ có xu hướng thích Metallica hơn Mozart. Và nghiên cứu năm 2018 của Đại học Macquarie ở Úc cho thấy rằng nghe nhạc metal không khiến người nghe bị kích thích bởi bạo lực.

Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc metal không ảnh hưởng tới chúng ta. Một nghiên cứu 2015 với 377 người đã từng là metalhead vào thập niên 80 cho thấy rằng trong thời trẻ, dù thường có những thói quen nguy hiểm liên quan đến “tình dục, ma túy, và rock-and-roll”, họ hạnh phúc hơn rất nhiều so với những người đồng trang lứa - và tự điều chỉnh bản thân tốt hơn về sau này. Điều này có thể là do khi đứng ngoài văn hóa chung, những người này phát triển ý thức mạnh mẽ về bản thân, và tạo được nhiều tình bạn chân thật hơn.

Nếu hỏi một người tại sao họ lại nghe metal, câu trả lời nhiều khả năng là metal làm cho họ cảm thấy hạnh phúc và vui vẻ - và một số nghiên cứu cho thấy rằng những giai điệu ‘heavy’ có thể giúp chúng ta kiểm soát cảm xúc. Người nghe cảm thấy tích cực và “được khích lệ” khi bên tai họ là nhạc metal. Nhạc cường độ cao đóng vai trò như một lối ra cho những cảm xúc kìm nén hơn là tạo ra cảm xúc tiêu cực.

Khi chấp nhận rằng metal tạo nên những cộng đồng hâm mộ thể loại nhạc này, câu hỏi tiếp theo là liệu metal có giúp chúng ta vượt qua giai đoạn khó khăn sắp tới, nổi cộm nhất là những hậu quả đang chực chờ ập đến do biến đổi khí hậu gây ra. Điểm này có thể hơi to tát một chút nhưng duy trì sự kiên trì và khả năng phục hồi về tinh thần và cảm xúc sẽ rất quan trọng để chúng ta đương đầu với giai đoạn sắp tới và xây dựng một tương lai mạnh mẽ hơn. Xây dựng những xã hội có khả năng hồi phục phụ thuộc vào nhiều yếu tố có ảnh hưởng đến cả hệ thống xã hội chúng ta đang sống và chính bản thân chúng ta. Do đó, bất kỳ thứ gì giúp con người kiểm soát cảm xúc cũng sẽ giúp chúng ta xây dựng nhiều cộng đồng mạnh mẽ. Xa hơn nữa, metalhead có thể cộng tác với cộng động về tính bền vững để tạo ra sự thay đổi mang tính hệ thống cho con người. Nhiều ban nhạc, đặc biệt ở black metal, thrash, và grindcore, đang tập trung lời nhạc của họ vào các chủ đề như biến đổi khí hậu, mất mát đa dạng sinh học, và sự sụp đổ môi trường.

P/s: Bức ảnh tổng hợp về những chủ đề phổ biến trong lời nhạc của metal.

Một số người hâm mộ metal còn đi xa hơn thế khi tìm hiểu những chủ đề đang nổi cộm trên thế giới, biến mình thành những nhà khoa học. Còn những chuyên gia về tính bền vững có thể nghe những thách thức và mối lo trong những bài hát và chuyển hướng sang những chủ đề đó để giải quyết những vấn đề. Sự kết nối và giao thoa này có thể làm giảm tổn thương, giảm chi phí, và tạo ra nhiều sự bao dung hơn. Cấu trúc âm thanh đa dạng của metal là một kênh lý tưởng để chuyển tải những thông điệp nghệ thuật của những vấn đề phức tạp. 

Heavy metal, emotional (emo), hardcore, punk, screamo, và một số thể loại âm nhạc khác nữa cùng tạo nên một dòng nhạc, tạm gọi là âm nhạc “chát chúa, dữ dội” – rock.

Dòng nhạc này đặc trưng bởi sự hỗn loạn (có chủ ý trong sắp đặt nghệ thuật) cả về âm thanh và cách trình diễn của nghệ sĩ, được chơi với âm lượng lớn, nhạc “nặng”, gằn, cuồng nhiệt, dữ dội, đầy năng lượng, được thể khiện bởi những giọng ca chắc, khỏe, nhiều cảm xúc, chứa đựng những ca từ kể về sự lo lắng, sự suy sụp, cô độc, tách biệt…

Ấy vậy mà các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng dòng nhạc ấy lại có tác dụng kỳ diệu trong việc vỗ về cảm xúc của người nghe, nếu người nghe đó là những thính giả yêu rock thực sự.

Trước đây, đã có nhiều nghiên cứu về khoa học thần kinh cho rằng dòng nhạc “gằn gào” này dẫn tới việc tâm trạng dễ trở nên hung hăng, gây gổ, và thường khiến thanh niên dễ thực hiện những hành vi nguy hiểm, rơi vào rắc rối với pháp luật.

Vì vậy, nhạc rock trong mắt các nhà nghiên cứu hàn lâm thường không được đưa vào thể loại âm nhạc đỉnh cao với những tác động tinh vi lên trí não, cảm xúc con người.

Tuy vậy, nghiên cứu vừa được công bố bởi đội ngũ do tiến sĩ chuyên ngành tâm lý học người Úc Genevieve Dingle đứng đầu đã tìm ra một kết quả làm nức lòng fan rock. Họ đã làm việc với 39 người nghe rock heavy metal một cách thường xuyên và là những fan ruột của rock, nằm rải rác ở các độ tuổi từ 18-34.

Những người tham gia nghiên cứu trước hết sẽ trải qua 16 phút kích động giận dữ, mỗi người sẽ ngồi kể lại những câu chuyện từng xảy ra trong các mối quan hệ, trong công việc, chuyện tiền bạc… khiến họ mỗi lần nhớ đến là thấy bực dọc cao độ.

Sau 16 phút đó, họ sẽ được chuyển sang nghe những bài hát do chính họ lựa chọn trong vòng 10 phút và tiếp theo nữa là 10 phút hoàn toàn ngồi yên lặng.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, thứ nhạc “gằn gào” mà họ nghe sau 16 phút bị kích động giúp họ thư giãn hiệu quả không khác gì so với việc ngồi lặng yên.

Tiến sĩ Genevieve Dingle chia sẻ: “Chúng tôi thấy rằng nhạc rock có khả năng điều hòa tâm trạng, đặc biệt là những xúc cảm tiêu cực như nỗi buồn, sự giận dữ, thậm chí, nó còn giúp lên tâm trạng, làm nảy sinh những tình cảm tích cực sau khi người nghe được thư giãn với những bài hát rock mà họ yêu thích”.

“Khi trải qua sự giận dữ, những fan rock đích thực sẽ lựa chọn những bài hát nặng nề, chát chúa, gằn dữ tương ứng với cơn giận của họ, nhưng rồi khi nghe xong, cơn giận nhanh chóng ‘xẹp’ xuống” – tiến sĩ Dingle cho biết thêm.

Kết luận của nghiên cứu tâm lý này là nhạc rock có thể khiến những người yêu rock cảm thấy tích cực và được truyền cảm hứng hơn để đương đầu với những vấn đề tiêu cực xảy ra trong cuộc sống, họ có thể được điều hòa tâm trạng và lên tinh thần sau khi nghe nhạc.

Việc có trở nên kích động, hung hăng, gây gổ hay không phụ thuộc vào cụ thể từng đối tượng với phông văn hóa, cá tính khác nhau, nhưng trong nghiên cứu của tiến sĩ Genevieve Dingle, không có người nào bị kích động hơn sau khi nghe rock dù trước đó họ đã trải qua sự giận dữ.

Âm nhạc là một lựa chọn tuyệt vời để xoa dịu xúc cảm của bạn mà không cần phải mạo hiểm bản thân vào những trò nguy hiểm. Tùy thuộc vào tính cách mỗi người, từng cá nhân sẽ có những lựa chọn riêng đối với dòng nhạc có thể giúp họ xoa dịu tâm trạng. Rock heavy metal là một lựa chọn hiệu quả đối với nhiều người có cá tính mạnh.

Một mục tiêu thứ hai của nghiên cứu là để quan sát xem một người khi đang giận dữ sẽ lựa chọn bài hát nào để nghe. Trong số những người tham gia thử nghiệm, một nửa lựa chọn những nhạc phẩm chứa đựng chủ đề về sự giận dữ, kích động; nửa còn lại lựa chọn chủ đề về nỗi buồn và sự cô độc.

Tất cả họ đều là fan rock nên đều lựa chọn nghe nhạc rock, dù chủ đề khác nhau. Thế nhưng, những bài hát tưởng như chứa đựng nhiều xúc cảm tiêu cực đó, lại giúp người nghe nhanh chóng cảm thấy vui vẻ hơn, khiến họ thấy yêu bản thân, yêu cuộc đời, khỏe mạnh, hưng phấn.

Nhạc rock chát chúa, dữ dằn có thể không phải dành cho tất cả mọi người, nhưng đối với những người yêu rock đích thực, đó chắc chắn là một nguồn an ủi vô cùng hiệu nghiệm.